Μια ιδιωτική επιστολή ικετήριος στα Κύθηρα το 1868
Οι επιστολές από τα αρχαία χρόνια αποτελούν ένα ξεχωριστό πολυτιμότατο γραμματειακό είδος.
Στη νεοελληνική επιστολή η γλώσσα πέρασε από την αρχαΐζουσα στην καθαρεύουσα, για να καταλήξει στην καθομιλουμένη. Η ιδιωτική επιστολή μπορεί να είναι απαντητική, συγχαρητήρια, συλλυπητήρια, ερωτική, εμπορική, συστατική, ικετήρια κ.α.
Οι επιστολογράφοι πρόσεχαν πολύ την ορθογραφία, την καλλιγραφία, τη διατύπωση και κυρίως την προσφώνηση και την επιφώνηση που ήταν η αρχή και το τέλος της επιστολής. Η επιστολή ήταν ο καθρέφτης του ίδιου του επιστολογράφου και του περιβάλλοντός του.
Σε μια ικετήρια επιστολή στα Κύθηρα του 1868, 4 χρόνια μετά την Ένωση, ένας Κυθήριος δάσκαλος παρακαλεί κάποιον να μεσολαβήσει στον Κυθήριο βουλευτή Γεώργιο Αρώνη-Παναγιωτόπουλο να ενεργήσει για τη μετάθεσή του. Η προσφώνηση της επιστολής έχει ως εξής: «Παμφίλτατέ μοι Κύριε Εμμανουήλ ευσεβάστως ασπάζομαι τας Υμετέρας παρειάς»
Αμέσως μετά την προσφώνηση ο επιστολογράφος ενδιαφέρεται για την υγεία του παραλήπτη «Διά της παρούσης επιστολής μου σπεύδω ν’ αναφέρω Υμίν περί του ότι χάριτι θεία υγειαίνομεν καθάπερ και δι Υμάς είθε ίνα μάθωμεν τ’ αυτό». Στη συνέχεια αφού τον αποκαλεί «παμπόθητέ μοι» και «αξιαγάπητέ μοι» καταλήγει στην επιφώνηση «ο φίλος σας και ικέτης».
Σήμερα με την τηλεφωνική επικοινωνία των ανθρώπων, η επιστολογραφία έχει παρακμάσει.