Η οικογένεια Στάη στα Κύθηρα

Από τις πιο ισχυρές και ιστορικές οικογένειες στα Κύθηρα. Ανέδειξε πολιτικούς, ιερωμένους, στρατιωτικούς, γιατρούς, ζωγράφους, λογίους, νομικούς, αρχαιολόγους.

Η οικογένεια με Βενετική καταγωγή ανιχνεύεται στα Κύθηρα από το 16ο αι. και κατά το 18ο είναι ισχυρότατη με τίτλους ευγενείας και μεγάλη περιουσία. Από τις προσωπικότητες που ανέδειξε η οικογένεια θα αναφέρω τον πολύγλωσσο λόγιο και νομικό, γερουσιαστή στην Ιόνιο Γερουσία, με σπουδές στην Πίζα, Εμμανουήλ Βαλερίου Στάη (1817-1895) γνώριμο και μελετητή του Σολωμού, οι μελέτες του οποίου θεωρούνται σταθμός στη θεώρηση του Σολωμικού έργου.

Ο Βαλέριος Νικ. Στάης(1857-1923) διαπρεπής αρχαιολόγος, Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων, πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Αρχαιολογικού Μουσείου Αθηνών, καθώς και στην ανέλκυση και προβολή του απαράμιλλης σπουδαιότητας ναυαγίου των Αντικυθήρων. Είναι από τους πρώτους που μελέτησαν το μηχανισμό των Αντικυθήρων και διέβλεψαν τη σπουδαιότητά του για τη μαθηματική και μηχανική ιδιοφυϊα των αρχαίων Ελλήνων.

Ο Σπύρος Εμμ. Στάης (1859-1932) ήταν σημαίνων πολιτικός στις κυβερνήσεις του Χαριλάου Τρικούπη και Γεωργίου Θεοτόκη. Σαν Υπουργός Παιδείας άφησε σπουδαίο εκπαιδευτικό έργο (ίδρυση σχολείων, εμπορικών σχολών, νομοσχέδια κ.α.) Οι ιδιόκτητες εκκλησίες της οικογένειας Στάη στη ΧΩΡΑ ήταν οι Τρεις Ιεράρχες, ο Άγιος Αντώνιος στο γεφύρι, ο Άγιος Γιαννης ο Δραπανεζος και ο Άγιος Θεόδωρος στο Βουργο.