Από τον κώδικα του Πανιερώτατου Νικηφόρου Μόρμορη

Οι κώδικες των Ιεραρχών της Επισκοπής Κυθήρων που διασωθήκανε, είναι ένας θησαυρός για να μελετήσομε τη ζωή στα Κύθηρα επί Βενετοκρατίας και Αγγλοκρατίας, θεσμούς και θρησκευτικά έθιμα, ναούς, μονές, τοπωνύμια , εκλαμπρότατους άρχοντες, αξιωματούχους, τα ήθη, τις σχέσεις εκκλησίας και κοσμικής εξουσίας, κ.α.

Το 1758 Επίσκοπος Κυθήρων εξελέγη ο Κυθήριος Νικηφόρος Μόρμορης, από την ιστορική οικογένεια και έλαβε διαταγή από τον Υψηλότατο Βενετό Γενικό Προβλεπτή της θαλάσσης να διενεργήσουν οι εφημέριοι των ενοριών των Κυθήρων απογραφή εις τα εξής:
Φαμελίες ευγενών
Φαμελίες αρχόντων
Φαμελίες μπενεστάντιδων
Φαμελίες αχρείων
Παιδία έως δώδεκα χρόνων
Παιδία από δώδεκα έως δεκαπέντε χρόνων
Άνδρες από δεκάξε έως εξήντα χρόνων
Κορασίδαις
Γυναίκες
Ιερείς
Καλόγεροι
Καλογράδαις
Tεχνίτες
Μαρνέροι
Τζέρνιδες

Το παν των ψυχών των Ρωμαίων
Ρίζαις ελαίς
Πύλαις και πυθάρια πόσαις τζάραις βάνουνε
Αρκομπoύζια, πιστόλαις, σπαθία, χατζάρια
Άλογα τζη σέλας
Κτήματα του σομαριού, ήγουν του φορτωμάτου
Βοήδα του ζευγαριού, βοήδα, πρόβατα, οζά
Μύλους των καρπών
Μύλους του λαδιού
Αργαστήρια μεταξιού
Αργαστήρια του πανιού
Αργαστήρια του μαλιού

Λεξιλόγιο
Μπενεστάντιδες=ευκατάστατοι, εύποροι
Αχρείοι=φτωχολογιά
Μαρνέροι=ναυτικοί
Τζέρνηδες==άνδρες της πολιτοφυλακής
Τζάρες=μέτρο χωρητικότητας
Αρκομπούζια=φορητά όπλα

 

 

  • Γεωργιοπουλος Χρηστος

    τζαρες=πιθαρια