Περί ατομικής καθαριότητος

Μια παλιά τσίνγκινη μπανιέρα, 100 ετών και πλέον, στον κήπο ενός παλιού αρχοντικού στα Κύθηρα μας δίνει την ευκαιρία να θυμηθούμε, ότι όμοιες πήλινες μπανιέρες χρησιμοποιούσαν οι Μινωίτες στα παλάτια της Κνωσού πριν από 4.000 χρόνια! Και στις Μυκήνες και στη Σαντορίνη και στην Αίγυπτο και στην κλασική εποχή υπήρχαν αξιοθαύμαστες λουτρικές εγκαταστάσεις.

Αργότερα οι Ρωμαίοι είχαν πολυτελή δημόσια λουτρά, τις θέρμες, που ήσαν και χώροι κοινωνικής συναναστροφής και ψυχαγωγίας, με πολυτέλειες και θαλάμους για ατμόλουτρα, όπου το λουτρό ήταν ολόκληρη ιεροτελεστία.

Ο Μεσαίωνας δεν διατήρησε την παράδοση των Ελλήνων και των Ρωμαίων στην καθαριότητα. Ο χριστιανισμός αποκήρυξε τα ρωμαϊκά λουτρά, που θεωρήθηκαν σαν χώροι οργίων.

Μόνο οι Βυζαντινοί συνέχισαν την παράδοση με τα δημόσια λουτρά, που ήσαν εξαιρετικά διαδεδομένα, παρά την αρνητική στάση της Εκκλησίας. Στη Δυτική Ευρώπη οι άνθρωποι πλένονταν σπάνια ή και καθόλου.

Το 19ο αι. κυκλοφόρησαν στην Ευρώπη οι φορητές τσίνγκινες μπανιέρες, για τις οποίες τόσο απαξιωτικά μιλούσαν στη Λωξάντρα οι Πολίτισες, οι πεντακάθαρες νοικοκυρές της καθ’ ημάς Ανατολής, που είχαν συνηθίσει στο χαμάμ.

«….Και μπαίνει μέσα στη μπανιέρα ο Μπέμπεκας ανακούρκουδα και κάθεται σαν το βάτραχο και δεν μπορεί να σαλέψει. Και πασαλείβεται, Λωξάντρα μου, πασαλείβεται. Με το ίδιο νερό που πλένει τον πισινό του πλένει και τα μούτρα του. Πολύ βρώμικοι άνθρωποι οι Ευρωπαίοι σε λέω…..»

Μαρία Ιορδανίδου «Λωξάντρα»